Rietteler Wout van de Belt
Wout van de Belt heeft een rietteelt- bedrijf rond het dorp Belt-Schutsloot. Hij pacht ruim dertig hectare rietland van de terrein beherende organisatie Natuurmonumenten en bewerkt daarnaast nog eens 20 hectare eigen en particulier gepacht rietland. De overige tijd wordt besteed aan het beheren van natuur voor Natuurmonumenten en particulieren. Tevens is hij nog als één van de drie beroepsbinnenvissers actief op het water van ‘’de Wieden’’.
Historie omgeving en bedrijf
Wout van de Belt: ‘’Belt-Schutsloot is al ontstaan voor de vervening, want al in de twaalfde eeuw liet de bisschop van Utrecht er een klooster bouwen. Op het hogere deel ‘’de Belt’’ vond de eerste bebouwing plaats en later ook langs de Schutsloot (afwateringssloot) wat uiteindelijk heeft geleid tot de naam Belt-Schutsloot. In de tijd van de vervening schoven de dorpen mee, zo heette het huidige dorp Belt-Schutsloot eeuwenlang Wanneperveen. Toen Wanneperveen mee schoof met de veenwinning en uiteindelijk terecht kwam waar het nu ligt werd het gemeente Wanneperveen. Op mijn paspoort staat als geboorteplek Wanneperveen (1961). Pas in de jaren zeventig is dat veranderd. Onze kinderen zijn dan ook geboren in Belt-Schutsloot. Nadat een voorouder vanaf de ‘’De Zandbelt” verhuisde naar het dorp Beulake maar toch weer terugverhuisde (vanwege de dreiging van het water dat uiteindelijk Beulake geheel heeft verzwolgen) is de familie Van de Belt vanaf ongeveer 1720 woonachtig op Belt-Schutsloot.
Door het dorp loopt een kanaal, waar veel plezierjachten door varen. De jaarlijkse gondelvaart werd in 2018 voor de 80ste keer gehouden en is altijd op de tweede vrijdag in augustus. Mijn vader was rietteler en boerenarbeider en hij pionierde met een rondvaartboot in de tijd dat het toerisme, in het bijzonder watersport opkwam. Het werd een belangrijke bron van inkomsten voor de omgeving. Het dorp telt inmiddels veel campings en jachthavens. De Wiedenroute loopt midden door het dorp. Voor mij zelf ben ik vanaf 1980 geleidelijk aan in het riet begonnen. De eerste 10 jaar in combinatie met het timmervak. Riet telen is een mooi vak, het is verrassend en het brengt veel blije momenten’’.
Riettelersvereniging ‘’De Wieden’’ en verdere belangenbehartiging
‘’De landelijke vereniging is opgericht in 1937 en bestond toen uit de afdelingen Kalenberg en Nieuwkoop. In 1948 is daar de afdeling ‘’De Wieden” aan toegevoegd, de laatste naamswijziging was begin deze eeuw.
We komen op voor alle belangen van de rietsnijders en de rietcultuur in het algemeen, bij de gemeentelijke- en Provinciale overheden, de Natuurorganisaties, Waterschappen enz.Tevens ziet de vereniging het als haar taak het riet uit de Wieden in de breedst mogelijke zin te promoten en aan kwaliteitsborging te doen. Daarom heeft onze vereniging eerst het Wiedenrietlabel ingevoerd, wat nu is vervangen door het bandje met opdruk ‘’Riet uit de Wieden’’ Uiteraard moeten de telers aan alle voorwaarden voldoen. Nu is ons riet overal herkenbaar. Van 1984 tot 2013 ben ik van deze afdeling bestuurslid/voorzitter geweest. Ongeveer dezelfde periode ben ik ook bestuurslid/voorzitter geweest van de Algemene Vereniging voor de rietcultuur in Nederland. Er spelen altijd zaken waar we voor op moeten komen.
De ene keer wil de Provincie de subsidie verlagen op basis van een of ander rapport en de andere keer wil b.v. Natuurmonumenten de pacht flink verhogen.Het kost al met al veel energie.
Ik vind het onbegrijpelijk dat een organisatie waar zoveel geld (miljoenen) binnenkomt aan subsidies en ook nog eens veel uit de postcode loterij, zich zo opstelt. We zijn de ogen en de oren in het gebied, kennen elke plek, elk perceel en dat ook nog eens onder wisselende weersomstandigheden. Verder mag ik deelnemen in het bestuur van het Nationaal Park. Het bestuur bestaat uit 9 personen, vertegenwoordigd zijn hierbij: Natuurmonumenten, Staatsbosbeheer, Recreatie, Horeca, Rietteelt, Dorpsbelangen en het Waterschap. Wel jammer dat de particuliere eigenaren, die minimaal 10 % van de natuurgronden bezitten, hierin nog geen deelneming hebben.”
Eigendomsverhoudingen in en om de Wieden en de Weerribben
‘’Ik ben blij dat er nog wat particulier eigendom is overgebleven en niet alle rietlanden en water in handen is gekomen van Staatsbosbeheer en Natuurmonumenten. Volgens Wikipedia heeft Natuurmonumenten 5847 hectare eigendom in De Wieden.Staatsbosbeheer heeft in en om de Weerribben volgens haar vermelding 6113 hectare. Van de totale oppervlakte in het Nationaal Park behoort ongeveer 1000 hectare land, natuur en rietland toe aan particulieren. Vanuit het Natuur Collectief Noord West Overijssel (waarin de meeste particuliere eigenaren verenigd zijn) wordt erop aangedrongen aan elkaar kenbaar te maken als men grond wil verkopen om zoveel mogelijk particulier eigendom en daarmee zeggenschap in ons mooie gebied te behouden.’’
Onderzoek naar opbrengstverlaging
‘’Vanwege het feit dat de laatste 10 jaar de rietopbrengst jaar in jaar uit daalt en niet alleen hier in de Wieden maar ook in de Weerribben en Nieuwkoop, hebben we aangedrongen op een onderzoek, waar ligt het aan?? Hier daalde de opbrengst van 1000 bosjes per hectare naar minder dan 500.Het onderzoek komt er en ik ben benieuwd naar de uitkomst. Naar mijn idee is riet een filterplant en houdt ervan om met de voeten in het water te staan.
Bij helofytenfilters wordt riet gebruikt om mineralen vast te leggen. Het ligt dan ook voor de hand dat bij voedselarm water het riet minder goed gaat groeien. Verder is riet de drager van ons cultuurlandschap. Bij onveranderde achteruitgang zal het riet verdwijnen, omdat het dan verhoudingsgewijs steeds meer door overheidsbijdragen in de benen gehouden moet worden.Daarom is het goed dat het wordt onderzocht, hopelijk is er wat aan te doen! Wat is ons Nationaal Park Wieden en Weerribben zonder ambachtelijke en landschapsbepalende rietteelt?’’