Aan de Austweg in De Lutte staat de boerderij van de familie Zanderink. Het gezin bestaat uit Frans en Leonie, met hun drie kinderen: Geert, Huub en Marlie. Bij de boerderij behoort 54 hectare zandgrond, merendeels grasland, waarvan 8 hectare mais. De ligboxenstal biedt plaats aan 130 koeien. De koeien worden gemolken in een 25 stands rapid exit melkstal. Voor het op peil houden van de melkveestapel worden regelmatig vaarzen aangekocht. Verder hoort er bij het erf 18 hectare bos waarin een enkel wandelpad. Er zijn verschillende mogelijkheden voor een vakantieverblijf in één van de twee vakantiehuisjes op het erf van deze boerderij.
Historie gebied
Frans: ‘’Uit gemeentelijke bron blijkt dat in oude geschriften van rond het jaar 900 al melding werd gemaakt van in De Lutte, toen Eluiteri genaamd, gelegen boerenerven. De eerste bewoners zijn echter van nog veel vroegere datum getuige de vondsten van urnenvelden op verschillende plaatsen bij Losser en De Lutte. In de 13e of 14e eeuw ontstonden hier de Marken, evenals in bijna het gehele oosten van Nederland. Men had in de marken een eigen wetgeving en rechtspraak (het markerecht), waarin het gemeenschappelijk bezit van de markegrond was geregeld. Hierbij moeten we denken aan o.a. het hakken van bomen, de hoeveelheid plaggen die gemaaid mochten worden, het regelen van de waterlopen en het aantal beesten dat mocht grazen op de gemeenschappelijke gronden. De gegevens moesten worden doorgegeven aan de secretaris van de Marke, de zogenaamde ‘Meitelling’. Vóór de Franse tijd bestond Losser uit een aantal marken. De Lutte was eens de machtigste en rijkste marke van Twente. Hier kon men tegen veroordelingen door andere markerichters in beroep gaan. De marke De Lutte was zó groot, dat zij was verdeeld in vier ‘Heurnes’, waarvan de namen ook thans nog bestaan, nl. de Rooderheurne, de Molterheurne, de Elfterheurne en de Hengelheurne. De Lutte kreeg in 1786 een eigen ‘kerkhuis’ op erve Varwick en even later stichtte men daar een zelfstandige parochie, waarvan B. van Coevorden de eerste pastoor werd. In 1931 werd de eerste steen gelegd voor een nieuwe kerk, die thans nog het beeld bepaalt in het centrum van De Lutte, dat zich als kerkdorp in feite eerst heeft ontwikkeld na de Tweede Wereldoorlog’’.
Onze boerderij
Onze boerderij heeft een rijke historie en ligt in de ‘’Molterheurne Dinkelhoek’’. Ik ben de 6e generatie op deze boerderij. Mijn grootvader had hier een aantal knechten en meiden in dienst. In die tijd had hij met deze omvang een grote boerderij. Nadat mijn vader het bedrijf had overgenomen heeft hij een varkensstal gebouwd op de plek waar nu onze nieuwe ligboxenstal staat. Daar heeft hij niet veel succes mee gehad. De varkensstapel werd o.a. getroffen door snuffelziekte, dan groeien de neuzen scheef. Ze moesten worden vervangen om goed verder te kunnen gaan. Ik zelf heb van jongs af aan hard gewerkt, voor en na schooltijd de koeien melken. In het jaar 2003 heb ik het gehele bedrijf overgenomen.
Waarom is het mooi op de boerderij
‘’Het is de rust, ruimte en leven met het ritme van de seizoenen, die nooit gelijk zijn, dus vol verrassingen zitten. Dit voorjaar bijvoorbeeld was heel nat en nu zijn we alweer aan het beregenen. De vrijheid je eigen dagindeling te regelen, niet onder een baas hoeven te werken. Voor de kinderen is het nu, net als vroeger voor mij, een fantastische plek om van alles te zien en te ontdekken. Het spelenderwijs leren werken dat is wat ik mooi en belangrijk vind, ook voor de kinderen en dicht bij de natuur. De kalveren in het stro dat af en toe verschoond moet worden en de kippen die hier vrij rondscharrelen. Er is hier altijd wat te doen en we vervelen ons nooit.’’
Onze stal en ons vee
‘’In 2015 tijdens de ‘’beruchte’’ peildatum van 2 juli,
was de bouw van de nieuwe ligboxenstal nog niet gereed en de stalruimte nog niet benut. Dat was een van de redenen dat het dierquotum veel lager werd toegekend dan waar we de investeringen op hadden berekend. Een moeilijke periode volgde maar we zijn niet bij de pakken neer gaan zitten. Gevolg van dit alles is dat we vrijwel geen jongvee opfokken. Een goede kennis die veel connecties heeft met boeren die kwalitatief goede vaarzen fokken, helpt ons aan de nodige vervanging. Regelmatig zijn dat Fleckvieh en Montbeliarde vaarzen.’’
Ons bos- en natuurgebied
‘’Mijn oud-ouders verwierven het natuurgebied langs de meanderende Dinkel in 1853. Het was een stuifvlakte van zand en stuifduinen. Mijn grootvader heeft ons natuurgebied destijds ingeplant met naaldbomen. In de eerste decennia van de vorige eeuw was er een actief stimuleringsbeleid van de Nederlandse overheid om de zelfvoorzienende houtproductie te stimuleren. Men voorzag veel hout te moeten gebruiken als stuthout voor de mijn- schachten in Limburg. Bovendien, bijkomend voordeel, naaldhout heeft de eigenschap dat het gaat kraken als het onder spanning komt te staan. Dit waarschuwt de mijnwerkers diep onder de grond voor het instorten van de schachten. Voordat de grootschalige aanplant geschikt was voor gebruik gingen de mijnen dicht. Het is niet gemakkelijk een ’boomgeneratie’ vooruit te kijken.’’
Medegebruik bos Lutterzand
‘’De laatste tientallen jaren werd de druk op het natuurgebied steeds groter. Meer recreatie ook buiten de opengestelde paden maar bijvoorbeeld ook groepen mountainbikers die ongevraagd gebruik maakten van ons bos en dat van naburige eigenaren. We werden geconfronteerd met afval, loslopende honden, betreden van kwetsbaar gebied buiten de bestaande paden en de bezoekers lieten zich er maar slecht op aanspreken. Voor ons het besluit om ons bos deels af te sluiten. In de loop van de jaren is onze stuifduin nabij de Dinkel minimaal 2 meter lager komen te liggen en is de Dinkel in weggespoeld. Door het vele wandelen schuift en verstuift het losse zand. De Dinkel neemt aan de ene oever, onze kant grond weg, kalft af voegt het aan de andere kant weer toe. Dat gaat al jaren zo, de loop verandert.’’
Natuurbegraafplaats
‘’Om ervoor te zorgen dat ons gedeelte van het natuurgebied ook in de toekomst deel kan blijven uitmaken van de boerderij en er meer respect voor het natuurgebied wordt gecreëerd, zijn wij gestart om een plan uit te werken voor het realiseren van een natuurbegraafplaats. Hiermee spelen wij in op een maatschappelijke wens en zijn we ervan verzekerd dat ons bos daadwerkelijk bos blijft en ook opbrengsten genereert. We wenden hiervoor een gedeelte van ons natuurgebied aan. Een terrein met een bijzondere bestemming waar mensen kunnen worden begraven met eeuwigdurende grafrust. Er zijn op dit moment zo’n 40 natuurbegraafplaatsen in Nederland, waarvan de meesten in Gelderland en Noord-Brabant. Mensen kiezen ervoor omdat ze willen bijdragen aan natuurbeheer, hun ecologische voetafdruk verkleinen en nabestaanden niet belasten met kosten en onderhoud van het graf. De omgeving is natuurlijker en er is meer ruimte dan op een reguliere begraafplaats. Respect voor de overledene gaat hand in hand met respect voor natuur en milieu.’’
De Dinkel
‘’De Dinkel is een unieke grensoverschrijdende rivier en is belangrijk voor de afvoer van water uit Nederland én Duitsland. De Dinkel kronkelt zo’n 46 kilometer door het oosten van Twente. De oorsprong ligt net over de grens tussen Coesfeld en Ahaus. Bij Gronau stroomt het water Nederland in om vervolgens bij Lattrop weer naar onze Duitse buren te stromen. Bij Neuenhaus mondt de Dinkel uit in de Vecht en wordt vanaf daar de Overijsselse Vecht genoemd. Het water heeft dan een afstand van maar liefst 95 kilometer afgelegd. Er zijn maar weinig rivieren in Nederland die zo’n mooi natuurlijk karakter hebben als de Dinkel. Vooral in het zuidelijke deel kronkelt (meandert) het water door het landschap. Landbouw en natuur zijn als een mozaïek in elkaar vervlochten. Dat willen we graag zo houden, dus moet landbouw blijven. In het middendeel ligt Landgoed Singraven in Denekamp als centraal punt met daaromheen oude waterbouwkundige werken. In het noordelijk deel is de landbouw sterk aanwezig en is het belangrijk om het water goed af te voeren, zodat de grond niet te nat wordt. Daar is in 1976 het kanaal de ‘Kramerswatergang’ in gebruik genomen bij een ruilverkaveling.’’
Verschillende normen Nederland en Duitsland.
‘’Er is op dit moment een groot verschil tussen Nederland en Duitsland. Dinkelland is een Natura 2000 gebied dat geheel in Nederland ligt en aan de Duitse kant is het in zijn geheel geen Natura 2000 gebied.
In Nederland, ons gebied is het wat de Stikstof modellering betreft zwaar overbelast. Aan Duitse zijde vindt nog volop uitbreiding plaats wat (intensieve) veehouderij betreft. Er zijn nog een flink aantal riool overstorten die op de Dinkel lozen. Aan Duitse zijde voldoet het water aan de Duitse normen, zodra het Nederland instroomt voldoet het niet aan de Nederlandse normstelling, die 20 procent lager ligt. Op het moment dat het bij Lattrop Duitsland instroomt, is het weer goed.’’
Toekomst
‘’Wat de toekomst betreft, we zijn hier in het gebied bezig een stichting op te zetten zodat we vanuit een rechtspersoon opheldering kunnen vragen over de onderbouwing van de werkelijke stand van de habitat hier. Het liefst willen we gewoon doorboeren, de kinderen hier laten opgroeien, de vakantiehuisjes blijven runnen en de Natuurbegraafplaats in exploitatie nemen.’’
