Familiebedrijf Ten Hool
Gert en Ans ten Hool runnen samen het landbouwbedrijf in Den Hool dat ligt op circa 6 km afstand van Dalen. Het is een akkerbouwbedrijf van circa 180 hectare met een traditioneel bouwplan van consumptie- en zetmeelaardappelen, suikerbieten, gerst, zomer- en wintertarwe. De grondsoort is overwegend zandgrond afgewisseld met pleksgewijs zand op veen. Direct achter de boerderij is het grasland en niet geschikt voor akkerbouw. Verder zijn er vier springpaarden en er is een cafe waar groepen kunnen samenkomen. Een klein deel van de gerst wordt apart bewaard in de opslag en nadat het voldoende droog is naar de mouterij en vervolgens naar een brouwerij en een deel komt terug en die gebruik ik zelf om verschillende producten te destilleren o.a. whisky en jenever.

Historie gebied en bedrijf
Gert ten Hool: ‘’Den Hool was tijdens de tachtigjarige oorlog onderdeel van een verdedigingsschans tegen de Spanjaarden die noordwaarts wilden trekken. Een stervormige schans met naar buiten gekeerde punten was het meest gebruikelijke. Op de uitstulpingen stonden de kanonnen. De schans was omringd door een gracht, die in verbinding stond met het door Den Hool stromende “Oude Diep”. Van de schans is niets meer te zien. Na het graven van het kanaal, circa 1860, kwam de ontwikkeling van het dorp op gang. Het verharden van de zandweg Erm-Dalen heeft ook aan die ontwikkeling bijgedragen.

Er waren in Drenthe op een drietal plaatsen schansen, die op hoger liggen zandgronden waren aangebracht. Hierover liepen de doorgaande zandwegen en er omheen waren het onbegaanbare moerasachtige veengronden. Ik heb het akkerbouwbedrijf eind vorige eeuw van mijn ouders overgenomen en het stapsgewijs verder uitgebreid.’’ We boeren hier nu als 3^e generatie.”

Duurzame akkerbouw
‘’Onze aardappelen worden deels verkocht voor de consumptiemarkt en een deel wordt afgezet naar de zetmeelindustrie. De eerste commerciële aardappelmeelfabriek in de veenkoloniën werd opgericht in 1840 te Muntendam door J.A. Boon uit Amsterdam. Daarna heeft de zetmeel industrie zich continue verder doorontwikkeld. In de voedingsmiddelenindustrie wordt zetmeel onder andere gebruikt als bindmiddel in voedingswaren. Technische toepassingen zijn b.v. lijmen (behanglijm, het verlijmen van golfkarton), stijfsel voor tafellinnen en wasgoed. Al met al voor honderden producten. De rassen die wij hiervoor gebruiken zijn een aantal redelijk resistent tegen Fytoftora. Wat behandelingen betreft, gewasbeschermingsmiddelen zoals we die noemen, zitten we nu op 25 procent reductie van wat het is geweest. Het kunstmestgebruik is met 75 procent gedaald ten opzichte van het gebruik van 25 jaar geleden. We zijn wel wat meer gebruik gaan maken van dierlijke mest die toegediend wordt met de sleepslang. Het grote voordeel hiervan is dat je niet met zware vrachten het land op hoeft, een behoud van de bodemstructuur. Daar hechten we veel waarde aan. Het is ook beter voor de vruchtbaarheid, het organische stofgehalte. Ooit helemaal zonder het gebruik van kunstmest zie ik hier nog wel een keer haalbaar, maar zonder het gebruik van onkruidbestrijdingsmiddelen op onze zandgrond met die hoge onkruiddruk dat lijkt mij voorlopig nog niet mogelijk.’’

Biologische bestrijding spintmijt
‘’Om de spintmijt te bestrijden plaatsen we om de zoveel meter zakjes met eitjes van de sluipwesp langs het perceel. Die eten als ze groot zijn de spintmijten op. Het gonst dan wel van de grote hoeveelheid insecten. De schade in aardappelen heeft hetzelfde beeld als bij andere gewassen; gele stippen op het blad en vervolgens een roodbruine verkleuring van het blad, waarna het blad verdroogt en afsterft. Ze bevinden zich hoofdzakelijk aan de onderkant van het blad. De indruk bestaat dat de mijten een voorkeur hebben voor bepaalde aardappelrassen en andere rassen mijden.’’

Het oogsten
‘’De oogst vindt plaats vanaf eind juli/begin augustus. Eerst wordt het koren gemaaid met behulp van een combine. Vrijwel al het graan wordt direct afgeleverd. Het aardappelrooien begint eind augustus. Eerst worden de pootaardappelen gerooid en vervolgens de consumptie- en fabrieksaardappelen. Een flink deel van de aardappelen wordt opgeslagen in een opslagloods. Om ze goed te bewaren moet er geventileerd worden en moeten ze op de juiste temperatuur gehouden worden. In de winter en het voorjaar worden ze afgeleverd. Het bietenrooien vindt in het najaar plaats (oktober/november) en wordt door een loonbedrijf uitgevoerd. De bieten gaan rechtstreeks naar de fabriek om verwerkt te worden tot suiker.’’

Andere activiteiten
‘’Onze springpaardfokkerij begon hier in Den Hool in 1997. Mijn vrouw Ans rijdt al sinds haar 6^e jaar pony en vanaf haar 18^e jaar paard. Haar wedstrijdpaarden waren voornamelijk ruinen, maar niet lang na haar komst naar Den Hool ging de laatste ruin de deur uit. Er kwam een merrie, de 2.5- jarige Nevada voor in de plaats. Zij werd kort erna tot ster verklaard en vanaf dat moment ben ik het ook leuk gaan vinden. Van een klein deel van het graan wordt op ambachtelijke wijze een uniek Drents bier gebrouwen. Er zijn vier verschillende soorten, een pilsener en drie speciaal bieren nl. Olde Witte, Boeren Blond en Turfsteker. Naast bier heeft de Drentse Schans ook een eigen whisky. Van zowel bier als whisky is het basis ingrediënt gemouten gerst, dus eigenlijk liggen beide producten niet zover uit elkaar. De whisky wordt op de markt gebracht onder de naam ‘’Den Hool’’.

Dit moet mij echt van het hart
‘’Onze samenleving wordt door de media compleet verkeerd geïnformeerd. We zien dit terug o.a. in de volgende mainstream onderwerpen:

– het gaat slecht met de biodiversiteit en de natuur tgv de stikstof

– boeren gaan slecht om met hun dieren

– boeren vervuilen het grondwater en vergiftigen het milieu

Mijn antwoord hierop is:

– we hebben in Nederland geen natuurlandschappen doch enkel cultuurlandschappen die intensief beheerd moeten worden. Door o.a. kritisch naar de bodem te kijken kunnen we deze via bemesting hier en daar best wel corrigeren. Er zijn gelukkig ook veel (natuur) cultuurlandschappen waar het goed gaat.

– De druk van industrieën, Schiphol, stadsuitbreiding door bevolkingstoename, ruimtebeslag door windparken, enorme zonneparken en de aanleg van veel ‘’wens-natuur, leggen een enorme claim op landbouwgrond, (ook op de biodiversiteit) waardoor we nog meer van import afhankelijk en dus kwetsbaarder worden! Oplossing, om het tij te keren zullen we flink aan de bak moeten om het uit te leggen!’’

Sociale leven
‘’Sinds langere tijd hebben we hier een café aan huis met horeca vergunning en al. We vinden het leuk en boeiend een bijdrage te leveren aan het sociale leven in ons dorp. Onze accommodatie is uitermate geschikt voor bijvoorbeeld een verjaardag, bruiloft of feestavond. Soms is er ook een optreden van een band. Door drukke werkzaamheden in het voorjaar en najaar en het destilleren in de winter beperken we ons tot een enkele feestavond per maand. Wel is er elke week op donderdagavond een dartavond waarbij ook andere bezoekers welkom zijn. Zondags zijn we gesloten.’’