Familie Pelleboer
Aan de Oude Wetering in de nabije omgeving van het plaatsje Mastenbroek woont op een verhoogde terp in de Mastenbroekerpolder, de familie Pelleboer. Ze hebben er een extensief melkveebedrijf in combinatie met een zorgboerderij. Het bedrijf telt 180 melkkoeien, Holsteins die zijn ingekruist met het Maas Rijn IJssel ras en later ook met het Zwitserse ras Fleckvieh. Het bedrijf heeft 120 hectare veenweidegrond en nog 12 hectare van Staatsbosbeheer, iets verder weg gelegen. Ook is er wat de grond betreft een samenwerking met enkele akkerbouwers. De melk gaat naar de Zuivelcoöperatie Rouveen Kaasspecialiteiten, waar deze gedeeltelijk tot weidevogelkaas wordt verwerkt. De kaas ‘Red de Rijke Weidekaas’ wordt door henzelf verkocht en rondgebracht.

De Mastenbroekerpolder
Reeds in 1330 liet Jan van Diest, de toenmalige bisschop van Utrecht, een plan opstellen tot bedijking van Mastenbroek, een moerassig en onbewoond gebied. Dit plan werd later in 1364 uitgevoerd nadat de stad Kampen en de toenmalige Bisschop van Utrecht hun rechten voor de Mastenbroekerpolder ruilden met die van Kampereiland.
Zo begon een van de oudste polders van Nederland. Mastenbroek was daarvoor een groot moerasbos. Naar het moerasbos verwijst de naam Mastenbroek. De straat- en weteringnaam ‘Bisschopswetering’ herinnert nog aan deze bisschop van weleer. Deze wetering is een van de strakke, kaarsrechte lijnen door de polder, die het gebied herkenbaar en bijzonder maken. Vele malen werd de polder door overstromingen geteisterd. In 1825 was de laatste grote overstroming. De bewoners van de polder brachten één tot twee etmalen op zolders en in hooibergen door.
Het aantal slachtoffers was groot, de pastorie en het kostershuis werden eveneens zwaar getroffen. In de kerk stond het water 1,64 meter hoog.

Deze hoogte wordt tot op de dag van vandaag aangegeven op een pilaar in de kerk, aan de kant van de consistorie. Kort na de indijking van 1364 werd Mastenbroek een zelfstandige parochie. Tevens werd toen, vermoedelijk tussen 1364 en 1369, de kerk gebouwd. Het feit dat de boerderijen in de polder op terpen liggen, herinnert nog aan de bedreiging door het water. Ondanks het feit dat de bebouwing, vooral aan de kant van Zwolle, voortdurend de polder dreigt op te slokken, is het oorspronkelijke karakter van de polder Mastenbroek voor een groot deel nog steeds bewaard. Tegenwoordig is het een beschermd landschap.

Boer zijn vanuit passie
Henk: ‘’Ons bedrijf is al vele generaties in de familie. Ik ben in 1992 boer geworden, eerst leek het erop dat mijn broer het bedrijf zou overnemen, maar hij is naar Canada verhuisd. Toen kwam de vraag bij mijn vrouw en mij of wij het bedrijf over wilden nemen. Ik had wel een agrarische opleiding, maar na mijn opleiding ben ik de diepvrieshandel ingegaan. Het leven als échte boer was dus wel even wennen, omdat ik twaalf jaar echt iets anders gedaan had. Doordat ik jaren buiten het bedrijf heb gewerkt heb ik wat een andere kijk op het boerenbedrijf gekregen. Tegelijk deed ik ook allerlei andere contacten op. Mijn vader was een gangbare boer en dit heb ik de eerste jaren zo voortgezet. Door mijn baan in de diepvrieshandel kreeg ik de verschuiving en trends mee naar meer biologisch voedsel. Dit heeft mij getriggerd om na te denken over een biologische bedrijfsvoering. In 1996 hebben we de overstap gemaakt naar biologische landbouw. De eerste jaren vielen niet mee. In 1999 mochten we biologische melk gaan leveren. Precies in dat jaar startte de kaasfabriek in Rouveen met het verwerken van biologische melk en hebben wij ons daarbij aangesloten.’ Daarna ging het geleidelijk beter. We boeren extensief en voeren weinig krachtvoer. Een goede pens ontwikkeling is belangrijk.’’

Weidevogelbeheer
‘’Van meet af aan heb ik een grote passie voor weidevogels. Het grasland is overwegend kruidenrijk, 30 hectare hiervan heeft een holle stand zodat de kuikens goed kunnen wegkruipen. De meest voorkomende soorten zijn de grutto, tureluur, kievit, slobeend, veldleeuwerik en een enkele kwartel.

Om de kuikens van zoveel mogelijk voedsel te voorzien wordt van half februari tot half juni op drie verschillende plekken een halve hectare grasland met behulp van pompen vernat tot plasdras, zodat de wormen naar de oppervlakte komen. Er staat dan 5 tot 20 cm water op het land. De weidevogels met hun lange snavels kunnen dan het voedsel oppikken. Het is dan ook de plek om te baltsen, te slapen en te ruien. De grootste bedreiger, de vossen zijn door intensieve bejaging sterk in aantal teruggedrongen. Vanuit het Collectief Noord- West Overijssel wordt er samengewerkt met de Wild Beheer Eenheden en worden vossenvallen geplaatst op de voor de weidevogels meest bedreigde plaatsen. Andere predatoren zijn buizerds, reigers, ooievaars, verwilderde katten, steenmarters en de grauwe kiekendief. Afgelopen jaar, 2022 gaf een goed resultaat met ruim 100 nesten’’.

Bekroning
‘’In 2018 zijn onze inspanningen beloond met de toekenning van de Gouden Grutto (wisselbeker) door de Vogelbescherming. Bij de mensen van deze vereniging waar ik mee te maken had, is er een groeiend begrip voor de bestrijding van predatoren zoals b.v. de vos. Wat de omliggende boeren betreft, in het begin was het even wennen. Een tijdlang hebben we ook een weidevogelsafari georganiseerd. Vanuit een zelfrijdende bus kon men weidevogels kijken. We zijn met ons bedrijf aangesloten bij de Agrarische natuurvereniging ‘Camperland.’’

Onze zorgboerderij ‘’Polderzicht’’
‘’Naast het hebben van 180 koeien, weidevogelboer te zijn en het organiseren van verschillende activiteiten, hebben wij ook nog een Zorgboerderij. ‘Het idee kwam van mijn vrouw, zij is van oorsprong opgeleid in de zorg en toen de kinderen groter waren, wilde zij hier weer iets mee gaan doen. Zo is in 2004 het idee ontstaan en achteraf gezien een geweldige combinatie, waar we zelf heel veel energie van krijgen.

De ‘hulpboeren’ vinden het hier fantastisch en helpen op verschillende vlakken mee op de boerderij. We zijn kleinschalig, werken graag in kleine groepjes, zodat iedereen zijn of haar mogelijkheden en talenten kan ontwikkelen Samen met de deelnemer gaan we op zoek naar activiteiten die bijdragen aan plezier, ontspanning, uitdaging, zingeving en training. We hebben ongeveer 30 ‘hulpboeren’, waarvan er ongeveer 12 per dag hier zijn. Tijdens de werkzaamheden staat de deelnemer centraal. We werken hard, maar er is ook tijd voor structuur en ontspanning. De werkzaamheden zijn voor iedereen verschillend maar er wordt wel gezamenlijk gegeten en koffiegedronken. Dit zorgt voor een gezellige sfeer. Aan een geheel nieuwe plek voor een zorgboerderij bij Zwolle wordt gewerkt.’’

Bedreigingen en perspectieven
‘’Een van de problemen voor ons is toch ook wel inklinken van het veenpakket, de jaarlijkse verzakking bedraagt toch wel bijna een centimeter. Onze gebouwen staan op heipalen maar de aansluitende beklinkering, moet om de zoveel jaren weer worden opgehoogd. In de stal is een skybox met een loopbrug en in de nok een uitkijkpost waar je met telescopen de weilanden kunt afspeuren naar weidevogels’’.

Stimulering weidevogelbeheer en biologische productie
‘’Dit kan mijns inziens het beste gestimuleerd worden door beter te betalen voor deze maatschappelijke dienst. Nu krijgen we enkel betaald voor opbrengstderving en vergoeding voor extra gemaakte kosten. Het verdien model is te karig, dit zou veel beter kunnen en moeten. Boeren moet hiertoe meer lange termijn perspectief worden geboden, een stip op de horizon.

De biologische productie en afzet zou omhoog kunnen door op biologische producten het 0 procent btw-tarief van toepassing te laten zijn. In de winkel moet het er goedkoper inliggen en wij moeten een hogere meerprijs ontvangen. De snelle vette hap op gemakkelijk bereikbare plekken moet worden vervangen door gezond, fris en lekker, ook goed voor de preventieve humane gezondheidszorg.’’