De Beekhoeve: verbinding Boer met Burger
Aan de Teylingenweg in de Oud Kamerikse polder, provincie Utrecht, hebben Koos en Monique van de Laan hun biologische melkveebedrijf. Ze runnen de boerderij samen met hun vier kinderen Mijke, Demi, Timo en Ilse. De boerderij, groot ruim 60 hectare, ligt in een veenweidegebied met veel brede sloten, met daarin en langs de randen veel soorten waterplanten. Er worden 80 dubbeldoelkoeien gemolken van het Maas Rijn IJsselras. De koeien worden gemolken in een visgraatmelkstal. Het bedrijf is ingericht als bezoekers- en belevingscentrum. Ze doen actief mee aan weidevogelbeheer en geven excursies en presentaties aan groepen die worden rondgeleid.

Historie gebied
Het gebied rond Kamerik is al heel oud, De eerste bekende bewoning uit het hoger gelegen gedeelte van het uitgestrekte veengebied dateert uit de 10e eeuw. De bisschop van Utrecht, actief op veel plaatsen liet hier de veengronden ontginnen. Dat noemen we de cope-ontginningen. De ontgonnen percelen zijn een toonbeeld van regelmaat. Het zijn merendeels smalle langgerekte percelen begrensd door evenwijdig lopende sloten. Ze kenmerken zich door hun planmatige opzet. De naam Kamerik komt volgens een bepaalde theorie van het Franse Cambrei. De invloed van de bisschop heeft ook hier geleid dat er een oude kerk staat in het dorpscentrum met eromheen de dorpsbebouwing. Kenmerkend is de kilometers lange lintbebouwing langs de Kamerikse wetering.

Begin achttiende eeuw kwam veel grond “de heerlijke rechten’’ van Kamerik en de Houtdijken in handen van de familie Van Teylingen. Daar is dan ook de lange Van Teylingenweg naar genoemd. Kamerik was lange tijd bestuurlijk versnipperd totdat het in 1857 werd samengevoegd tot een gemeente. In 1989 werd gemeente Kamerik opgeheven en bij de gemeente Woerden gevoegd. 

De Beekhoeve
Monique: ‘’De grond van onze boerderij, ‘’De Beekhoeve’’ is al 5 generaties lang in de familie.  Een echt familiebedrijf!  De boerderij, het gebouw is in 1914 opgezet door Koos zijn grootvader. Toen Koos nog maar 17 jaar oud was, overleed plotseling zijn vader (1982). Ineens stond hij er alleen voor, samen met zijn moeder. Tot 2001 was er een hollandse stal voor 30 koeien.

De ligboxenstal met potstal is in drie fases gebouwd. Het jongvee ouder dan een jaar en de droge koeien wordt gehouden in een potstal. De kalveren worden in een jongveestal gehouden. De jongste kalveren staan in de groepskalver iglo’s in de “’Kalverstraat’’. Wat de mest betreft, er is een deel potstalmest en een deel drijfmest. We hadden 40 ha grond van Natuurmonumenten in gebruik, dit is helaas opgezegd.’’

Biologisch ondernemen
‘’25 Jaren geleden zijn wij overgeschakeld naar biologisch. Dat betekent duurzaam ondernemen met zorg voor het land en met aandacht voor mens en dier die samenleven in het bijzondere Kamerikse veenweidegebied.

Aandacht voor het land uit zich bij De Beekhoeve ook in het gebruiken van eigen mest. Ruige en dunne mest vervangt de kunstmest. En in plaats van bestrijdingsmiddelen wordt onkruid mechanisch en handmatig bestreden.Om reden van duurzaamheid gebruiken wij ook de rassen Maas Rijn IJssel vee en de oud hollandse blaarkoppen. Die zijn goed in staat om zoveel mogelijk gras in de zomer- en ruwvoer in de winter om te zetten in melk en vlees. Dit alles geeft met elkaar wel minder liters per koe, maar de voer- en veeartskosten zijn dan ook veel lager en biologische melk levert gemiddeld 10 cent per kg meer op. De melkproductie ligt op 5500 kg per koe bij 4.5.% vet en 3.5 % eiwit.

‘’Uitdragen van de regeneratieve landbouw”
Wij bemesten (en de koeien) de bodem en het bodemleven voedt het gras. In onze visie is er een direct verband tussen de bodem, ons bord (onze voeding) en onze buik (onze gezondheid). Wanneer we goed voor de bodem zorgen, waar gezonde planten op groeien, krijgen we gezonde koeien die ons gezonde producten geven. Om ervoor te zorgen dat die mooie kwaliteit ook in de voeding blijft moeten we naar ons idee de producten zo min mogelijk bewerken. Daarom kiezen wij bewust voor vleesproducten zonder kunstmatige toevoegingen en verwerken (10 %) we al onze zuivel “rauwmelks”. Omdat wij het belangrijk vinden dat mensen dichter bij de natuur, de dieren, het landschap en hun voeding staan, betrekken wij hen op allerlei manieren bij de boerderij. Wij merken dat mensen dit waarderen en dat hen dit goed doet en de verbinding hechter wordt. Zo willen we betekenisvol voor mensen zijn. Wij staan voor een regeneratieve landbouw, een landbouwmethode die met de natuur mee werkt.’’

Energiewinning
‘’We hebben op De Beekhoeve heel wat energie nodig om de werkzaamheden te verrichten. En wat ligt er nou meer voor de hand dan de duurzame energiebron te benutten die gratis op de boerderij schijnt. Op het dak van de stal liggen ruim 200 zonnepanelen voor elektriciteit en een paar zonnecollectoren voor warm water. Op deze manier werkt De Beekhoeve energie neutraal.’’ 

Ons bedrijfsnatuurplan
‘’We hebben veel aandacht voor het microleven, weidevogels, kruiden, natuurlijke slootkanten, insecten, landschapselementen, erfvogels en amfibieën. Zo staan we dichtbij de natuur. Brandnetels of plassen water op het erf zijn stimulerend voor de natuur.

Zo legt de Dagpauwoog (vlinder) de eitjes op brandnetels, bouwt de Boerenzwaluw zijn nestje met modder en hebben kikkers en andere amfibieën ook belang bij vochtige plekjes. De boerderij op zich is ook erg stimulerend voor natuur. Zo vangt de boerenzwaluw veel vliegen rond de boerderij en profiteert de mus van alle voedselrestjes van het vee en heeft deze vogel ook nog voldoende plekjes om te broeden onder de dakpannen. Roofvogels maken ook deel uit van het ecosysteem op De Beekhoeve. Zo heeft de kerkuil zich met zijn gezin gevestigd en vliegt de torenvalk uit over de weilanden.’’

 

Midden in de polder
‘’Midden in de polder is een openbaar informatiepunt en rustpunt in een vee- schuurtje midden in het weiland als onderdeel van een wandelroute. Over het land van De Beekhoeve loopt een wandelroute ‘’klompenpad’’ met belevingsopdrachten. Deze zelfontwikkelde belevingsroute voert door het weiland vlak achter de boerderij. Opdrachten onderweg laten de wandelaar dingen zien, horen, voelen, ruiken en zelfs proeven. Het gaat hierbij om de ervaringen.

Het rustpunt is een inspiratieplek, een plek om te verstillen, om nieuwe energie op te doen en bovendien heeft het een prachtig uitzicht. Je kunt er de vogels horen fluiten en in de zomer ons/het kleurrijke vee zien grazen. Door middel van informatiepanelen en de direct zichtbare sporen in het landschap wordt u als wandelaar geïnformeerd over een schat aan informatie! Over het werken in het veenweidegebied vroeger en nu, het agrarisch natuurbeheer, het (biologisch) boeren in het veenweidegebied en de cultuurhistorie van dit gebied.

Onze ontvangstruimte
‘’In onze vroegere hollandse stal hebben we een ontvangstruimte gecreëerd. Je kunt hier terecht voor een vergadering of een familiefeest met een excursie natuurlijk. We vertellen dan over de historie van ons gebied, ons bedrijfsnatuurplan, het bedrijf, de voordelen van onze manier van produceren en natuurlijk over onze mooie polder.’’

Dorpsvisie Kamerik 2017, agrarische sector
‘’Mijn man Koos neemt deel aan het platform van het dorp Kamerik, die de dorpsvisie heeft opgesteld. ‘’Kamerik is Kamerik niet zonder de vele agrarische bedrijven en de uitgestrekte landerijen en verkavelingen. Uniek zijn de boerderijstroken die halverwege de kavels liggen, aan beide zijden van de Kamerikse Wetering. De sector bestaat vooral uit veeteelt; er is relatief weinig intensieve veehouderij. Akkerbouw komt vrijwel niet voor. Door de schaalvergroting en krimp is de werkgelegenheid de afgelopen zeven jaar met ca. 12% afgenomen. Dit heeft tot gevolg dat er ander gebruik van agrarische bebouwing noodzakelijk kan worden. Met invulling voor woon- en recreatieve doeleinden kunnen deze gebouwen weer een goede bestemming krijgen. In enkele gevallen komt ook kleinschalige niet-agrarische bedrijvigheid voor. Het Dorpsplatform is voorstander van bovengenoemde herbestemming en ondersteunt deze, mits zij geen bedreiging vormt voor het landelijke karakter van het buitengebied en de verkeerssituatie niet negatief beïnvloedt. Leegstand leidt immers vaak tot verpaupering van de gebouwen en ongewenste bestemmingen. In een aantal gevallen vervullen agrarische bedrijven ook een “broedkamerfunctie” voor startende ondernemers. Inzake de doelstellingen richting Klimaat Neutraal staat het Dorpsplatform voor duurzame landbouw en verduurzaming van de gebouwen, (zonnepanelen op daken van stallen of goed gesitueerde zonnevelden). Dit mag echter niet ten koste gaan van de kwaliteit van het landschap. Daarnaast is het Platform voorstander van duurzame oplossingen die de bodemdaling verminderen. Een goede digitale infrastructuur voor snel internet in het buitengebied is een urgent punt van aandacht.’’

Behoud ons polderlandschap
‘’Voor het behoud van onze polder hebben we ook contact met ‘’Behoud ons polderlandschap’’, BOP genaamd. Dit is een initiatief van een groep burgers, uit het groene hart die hart voor de polder hebben. Het helpt ons om uit te leggen wat er allemaal speelt. Voor het ultieme doel, het behoud van deze prachtige polder, door te geven aan de volgende generaties.’’