Boerderij Vermeulen
Dennis (35) en Tineke (34) Vermeulen hebben een melkveebedrijf nabij Berkenwoude met 100 melkkoeien en 60 stuks jongvee, in de Krimpenerwaard. De melkkoeien zijn van het Holstein Frisian ras. Een deel wordt gekruist met rassen als Fleckvieh en Witrik. Het vee wordt gehuisvest in een ligboxenstal. Bij het bedrijf is 50 hectare grond in gebruik in het veenweidegebied in Berkenwoude. Daarnaast is er een flink areaal natuur in beheer. Ze hebben twee kinderen Suus en Anna van 8 en 6 jaar.
Geschiedenis Berkenwoude
Tineke: ‘’Volgens verschillende bronnen dankt Berkenwoude zijn naam aan het lage moeraswoud dat in de Krimpenerwaard groeide voor de ontginning die in de 11e eeuw begon. In 1326 wordt er voor het eerst gesproken over Berkenwoude, dat toen nog Bercou werd genoemd. Het ligt in een veenweidegebied bij het Loetbos aan het veenriviertje de Loet. De Berkenwouders worden ook wel eens ‘zeelten’ genoemd, naar de vissoort van die naam die traag, kort en stijf is. In Berkenwoude is eeuwenlang turf gestoken, maar in 1699 werd het vervenen rond Berkenwoude door de Staten van Holland verboden. Het vervenen versnelde het inklinken van het veen, waardoor de polders nóg lager kwamen te liggen ten opzichte van het zeeniveau. 100 jaar later dacht men er toch geld mee te kunnen verdienen.
Er werd een plan gemaakt om een groot gebied tussen Berkenwoude, Stolwijk en Gouderak te vervenen. Voor de afvoer van de turf werd bij Stolwijk een ringvaart gegraven. Via de Stolwijkersluis konden ze op de Hollandsche IJssel komen. De turf voldeed echter niet aan de gestelde eisen om als brandstof te dienen. Er zat te veel bosveen in de turf, voedselrijke plantensoorten met veel boomresten met zavel en zand. Er bleef na het branden veel as over en het gaf veel stank. De Krimpenerwaard is daarom maar kleinschalig voor eigen gebruik verveend. Tegenwoordig staat de Krimpenerwaard bekend om haar melkveehouderij en de bijbehorende Stolwijker (Goudse) kaas.
Opzet Bedrijf
‘’Wat de herkomst van ons bedrijf betreft, we zijn hier 9 jaar geleden komen wonen, nadat we dit bedrijf konden kopen van een gepensioneerde collega. Dennis is geen boerenzoon maar wilde wel heel graag boer worden en er echt voor gaan. Ik ben de zevende generatie uit een familie van veehouders. Op het familiebedrijf waar ik vandaan kom, 2km verderop, hebben mijn broer en ouders een melkveebedrijf. We wonen en werken in de Krimpenerwaard, midden in het veenweidegebied. Ons land bestaat voornamelijk uit grasland en natuurgebied. De melk leveren wij af aan de melkfabrieken van Friesland Campina. De koeien produceren jaarlijks 9.700 kg melk met 4,29% vet en 3,48% eiwit. Daarnaast mesten we jaarlijks een tiental Belgisch-witblauwkruislingen af, waarvan we het vlees aan huis verkopen De mais wordt buiten de Krimpenerwaard geteeld. Het werk wordt verzet met hulp van onze ouders/schoonouders en twee vaste hulpen. De koeien krijgen in het voorjaar/zomer/najaar weidegang, indien mogelijk. Het jongvee dat graast in natuurgebieden krijgt noodzakelijkerwijs extra aanvulling van mineralen en sporenelementen.’’
Werkzaamheden buiten bedrijf
‘’Dennis werkte voorheen bij een geitenmelkbedrijf en in het grondverzet. Hij heeft daarnaast ervaring met dit vak opgedaan bij zijn schoonouders. Ik combineer de boerderij met het werk buiten de deur. Voorheen bij de grotere accountantskantoren en nu als business controller en daar naast bestuurder bij het CRV. De werkdag begint om vijf uur in de morgen tot in de avond. Wat buiten de deur extra wordt verdiend, wordt voor het overgrote deel in het bedrijf geïnvesteerd. Dankzij familieleden en vaste hulp is deze combinatie te maken. De volgende generatie is ook al enthousiast: “Onze (boeren) dochters helpen af en toe al flink mee. Ze helpen met dieren voeren en de koeien melken op een spelende wijze. Niet altijd van harte. Maar hoe stoer is het dat de kinderen zelf het voer van de koeien aan gingen schuiven met de shovel, toen één van ons ziek was.”
Onze vleesverkoop
‘’Bij het houden van melkvee hoort ook de geboorte van stierkalveren. Op onze boerderij is het onze droom om in de toekomst de stierkalveren van onze melkkoeien allemaal af te zetten als vers rundvlees uit de Achterbroek. We geven onze stieren in het voorjaar en de zomer de ruimte in de omliggende natuurgebieden. Onze stieren, Belgische Wit Blauw kruising ossen, worden op jonge leeftijd met volledige verdoving onthoornd en gecastreerd, zodat ze rustig van karakter blijven. Ze worden geslacht in een slachthuis met een reistijd van 20 minuten. De aanleiding is eigenlijk dat we zelf goed vlees in de diepvries wilden, een heel dier was voor ons te veel. Daarom zijn we er andere afnemers bij gaan zoeken. Zo kwam an het één het andere. Dat rook naar nieuwe kansen. We zitten hemelsbreed maar 6 kilometer van Gouda en 15 kilometer van Rotterdam. Consumenten genoeg dus. En directe verkoop is een mooie manier om hen te betrekken bij de productie van voedsel in de polder vlak bij hun woonplaats. Via lokale initiatieven als “Het Schapenschuurtje” en “Streekwinkel Krimpenerwaard” wordt het vlees aan huis bezorgd in de Krimpenerwaard.’’
Bestuurlijk werk en acties.
‘’De drang naar bestuurlijk werk komt ook voort om verbinding te houden met de maatschappij. Het past goed vanuit mijn opleiding en het werk dat ik heb gedaan naast ons bedrijf. Ik vind het belangrijk om in de breedte te vertellen over de landbouw en melkveehouderij in het bijzonder. Het is toch erg speciaal dat onze dieren van gras waardevolle voeding kunnen maken. ”Voorheen was ik als bestuurslid betrokken bij AJK Krimpenerwaard, lid NPLG Gebiedscommissie en ledenraadslid bij Friesland Campina. Vandaag de dag ben ik nog bestuurder bij CRV en lid van de Raad van Toezicht van het Krimpenerwaardcollege. Meer hobby matig bestuurslid bij de lokale ijsclub ‘’Achterbroek Nooit Gedacht’’. Ook Dennis is bestuurlijk betrokken, hij is bestuurslid van de lokale pluimvee- en konijnenvereniging. Daar legt hij verbinding met andere liefhebbers. Jaarlijks wordt de regionale show voor jonge dieren gehouden op ons melkveebedrijf.’’ “Ook binnen ons gezin heeft het Stikstofbeleid en de bijbehorende onzekerheid gevolgen. Toen deze zomer de Krimpenerwaard specifiek in het nieuws was, ontstond in de melkput spontaan het idee om voor het plaatselijke gemeentehuis een kinderprotest tegen het stikstofbeleid te organiseren. Een paar telefoontjes en appjes en even later waren er 150 deelnemers.’’
Polder Krimpenerwaard
‘’Enkele gegevens over de Krimpenerwaard in 2022:
-Ons gebied telt nu 150 landbouwbedrijven. De bedrijven hebben gemiddeld 86 melkkoeien, 39 stuks jongvee op 49 hectare land.
-De melkproductie is circa 14.000 kg melk per hectare. (bron CBS) De melkveehouderij is er relatief extensief en ligt rond de 100 miljoen kilo (landelijk 12 miljard).
Een beleidsplan geeft aan dat belangrijke gebiedsopgaven liggen op het gebied van stikstof en CO2 uitstoot en ook bodemdaling net als in andere veenweidegebieden. Een complexe materie, een hoger waterpeil remt de CO2 uitstoot maar stimuleert de uitstoot van andere broeikasgassen als methaan en lachgas. Op het gebied van weidevogelbeheer, biodiversiteit en weidegang gebeurt al heel veel. En dat wordt regelmatig ondergewaardeerd. Om te laten zien wat er al gebeurt, zijn wij ingegaan op de uitnodiging om mee te denken met het College van Rijksadviseurs over een advies over de toekomst van de Krimpenerwaard samen met andere melkveehouders. “We hebben de Rijksadviseurs een middag meegenomen om hen te laten zien wat we voor elkaar krijgen om de biodiversiteit in het gebied te verbeteren en wat de huidige kracht is van ons gebied. We moeten overal waar we de kans krijgen ons verhaal blijven vertellen.’’
Advies College van Rijksadviseurs
‘’Al in 2018 presenteerde het College van Rijksadviseurs ‘Panorama Nederland’, waarin zij pleit voor een New Deal tussen boer en maatschappij. Om uit te vinden hoe deze New Deal er concreet uit zou kunnen zien, heeft het College het initiatief genomen tot drie regionale pilots in drie verschillende landschapstypen: veen/Krimpenerwaard, klei/De Marne, zand/Salland. Elke pilot heeft een perspectief voor de regio opgeleverd, waarin een duurzaam, levensvatbaar landbouwsysteem in een aantrekkelijk en biodivers landschap wordt geschetst. Het toont welke nieuwe verdienmodellen denkbaar zijn en wat nodig is om die dichterbij te brengen. Ook is in beeld gebracht wat de kansen en remmende factoren zijn om de transitie te realiseren.’’ “Gezegd moet worden dat de agrarische vertegenwoordigers in de Krimpenerwaard zich niet konden vinden in het advies dat het College heeft opgesteld. We hebben dan ook in een brief duidelijk aangegeven wat wij vinden dat het perspectief zou moeten zijn. Achteraf bleek ook dat de sessies gebruikt werden voor landelijk stikstofbeleid, iets wat niet op voorhand met ons gedeeld was. Dit helpt niet om het vertrouwen in de overheid terug te krijgen.”
Waarde van het landschap
‘’Onderdeel van ons bedrijf zijn verschillende vormen van natuurbeheer. Enerzijds door het pachten van grond in het NNN-gebied dat bijna een kwart van de Krimpenerwaard beslaat. Samen met andere boeren en natuurorganisaties wordt dit onderhouden. Hierbij ben ik ook één van de oprichters van het Natuurbeheer Collectief Krimpenerwaard. Anderzijds, op de gronden die ons eigendom zijn passen wij slootkantenbeheer, bredere bufferstroken, plas-dras en nestbescherming toe. De Krimpenerwaard is een waterrijk gebied met een relatief kleine drooglegging. “Wat ons betreft hoeft het waterpeil dan ook zeker niet omhoog. Een deel van de percelen heeft al een drooglegging nabij de 40 cm. Als dit minder wordt, dan is het eigenlijk niet meer mogelijk om economisch rendabel humaan voedsel te maken van het gras.”
Jongveedag Lekkerkerk
‘’Ook onze kinderen Suus en Anna hebben al liefde voor het boerenleven. Zo zijn ze ook al eens met een boerenzakdoek naar school geweest op de dag van de protesten. En ze vertellen enthousiast dat boeren moeten blijven bestaan. In september 2022 heeft Suus voor het eerst meegedaan aan de Jongvee dag in Lekkerkerk om trots één van onze kalveren te showen aan het publiek. Na twee weken schoonwassen, bijscheren en kammen van de staartpluim en oefenen met het kalf om gepaste rondjes te lopen, was het zover, we kijken hier met veel plezier op terug.’’
Toekomstperspectief
‘’Ondanks alle uitdagingen behouden wij het geloof voor de toekomst. Dit voorjaar zijn we gestart met de bouw van een voeropslag. Met liefde staan we iedere ochtend vroeg op om onze passie uit te oefenen. Het buitenleven, zorg voor landschap en dieren en kansen zien dat is waarvoor we het doen.’’