Boerderij Van den Hout

Boerderij Van den Hout
Aan de Sint Bavodijk in de nabijheid van Nieuwvliet in het noordelijk deel van Zeeuws-Vlaanderen ligt de boerderij van Coron en Colien van den Hout. Ze hebben 3 kinderen; Menno, Arjen en Esmee. Rondom de boerderij ligt ruim 60 hectare kleigrond en een kleine 40 ha ligt op afstand. Hierop worden tweehonderd melkkoeien en ruim 100 stuks jongvee gehouden. De veestapel is voornamelijk Holstein Frisian en er wordt al 15 jaar met het triple A systeem gewerkt aan een betere balans in de koe. De koeien worden gemolken in een carrousel, een 28 stands binnen melker. Sinds enkele jaren weiden de koeien in het groeiseizoen weer buiten.

1923 Molen Luteyn Nieuwvliet
Mooie winterse aanblik op onze boerderij

Historie gebied
Coron: ‘’De voorloper van Nieuwvliet, Sint pieter of Oud Nieuwvliet werd al in 1527 gesticht door Jan Adornis, een invloedrijke polderindijker. Hij was goed bekend met de politiek en wist hoe hij grote zaken moest aanpakken. Enkele jaren later, in 1530, tijdens de Sint Felix vloed werd de polder echter weer overspoeld. Tientallen jaren later werd het dorp ook nog eens vernietigd door een leger van Brugse soldaten. Begin 1600 werd de Groote Sint Annapolder ingedijkt en nabij het oude Sint-Pieter, oud Nieuwvliet werd het dorp Nieuwvliet gebouwd. De naam Nieuwvliet is te danken aan actieve monniken van de Sint-Pieter abdij, die heel actief waren met inpolderingen. In de polder werd ook een ‘Schans’ gebouwd door de Spaanse troepen. Enkele jaren later werd de ‘Schans’ alsook het dorp Nieuwvliet heroverd op de Spanjaarden door de troepen van prins Maurits. De naam Sint-Pieter blijft voortleven. In Nieuwvliet worden nog elk jaar de Sint-Pieter feesten gevierd. Wat onze boerderij betreft, op oude kaarten is te zien dat op de plek van onze boerderij omstreeks 1850 een boerenbehuizing verscheen.’’

Coron- en Colien van den Hout

Ons bedrijf
‘’
Toen wij dit perceel grond kochten, eind jaren negentig, stond hier nog iets van een bouwval en hebben we een compleet nieuw bedrijf opgezet. We hadden een goed lopend melkveebedrijf in Lage Mierde. Op de plek waar mijn vader begin jaren zeventig begon met een modern nieuw bedrijf, molken we zeventig koeien. We wilden graag opnieuw beginnen, wat groter en dus beter op een andere plek. Het had toen niets te maken met het streekplan, of het natuurgebied ‘’De Utrecht’’, dat legde toen nog geen beperkingen op. Daar komt bij dat de plek waar de boerderij van mijn vrouw en haar ouders was gesitueerd, moest wijken voor dorpsuitbreiding. We hadden onze nieuwe boerderij zo ingericht dat we met een robot konden gaan melken. De ontwikkeling van de melkrobot stond toen nog in de kinderschoenen. Een bedrijf hier vlakbij in Cadzand produceerde robots, een revolutionaire vinding. In 2010 hebben we echter afstand genomen van de robot en zijn overgestapt naar de carrousel.’’

Met elkaar de bult op

Van jaarrond op stal naar beweiding
‘’
Begin 2021 hebben we de knoop door gehakt om na ruim twintig jaar weer over te gaan naar beweiding in het groeiseizoen. Weiden past toch beter in een meer natuurlijke bedrijfsvoering en weidepremie hielp hier een handje aan mee. Ander voordeel, het gras dat de koeien zelf grazen hoeven we niet in te kuilen en de mest die ze in het land laten vallen hoeven we zelf niet uit te rijden. Een technisch nadeel is dat bij begrazing het rantsoen wat meer wisselt in kwaliteit. Wij zelf en ook onze koeien moesten er echt aan wennen, ze moesten zelf met hun bek veel meer aan het werk. Afrastering kenden ze niet maar met voorzichtig wennen aan de stroomdraad ging dat prima. Ook vonden ze het leuk om op de zandbult te klimmen. Onze in 1998 uitgesproken verwachting van de productiestijging per koe van 20-25 procent is wel uitgekomen, we zitten nu op 10.500 kg per koe met 4.40 procent vet en 3.50 procent eiwit.’’

Regeneratieve landbouw
‘’De laatste jaren zijn we tot andere inzichten gekomen met betrekking tot de botanische samenstelling van ons grasland en de flora op onze bodem. Op basis van voortschrijdend inzicht denken we steeds een stapje verder te kunnen gaan. Onze 70 ha grasland is samengesteld uit rode – en witte klaver, gele honingklaver, inkarnaat klaver, esparcette klaver, chicorei, smalle weegbree, duizendblad, peterselie, kleine pimpernel, karwei, de diep wortelende luzerne, kropaar en zwenkgras. We proberen jaarrond onze bodem bedekt te houden, op ons 18 hectare grootte maisland werken we al 9 jaar met het onderzaaien van rietzwenk en als er geen wintergewas staat dan telen we een uitgebreid groenbemestermengsel.

Esparcette klaver, een klaversoort die al sinds de zestiende eeuw in Nederland wordt verbouwd als voedergewas, ze houdt van kalkrijke grond en komt ook voor in bloemen mengsels.

We telen nu 15 ha mengteelt veldbonen met tarwe voor krachtvoer. Voorheen teelden we nog aardappelen en suikerbieten maar daar zijn we nu mee gestopt. Vanaf dit jaar gebruiken we helemaal geen kunstmest meer op ons bedrijf en willen we liever geen diepe grondbewerking meer. Door het bodemleven zoveel mogelijk te stimuleren en streven naar een goede kwaliteit gerijpte mest proberen we de bodem te herstellen om tot een goede en gezondere gewasopbrengst te komen.’’

Preventieve diergezondheid
‘’Wat diergezondheid betreft hebben we de gezondheidscertificaten vrij te zijn van IBR, Infectieuze Bovine Rhinotracheïtis, BVD Bovine Virale Diarree, dit is een virusziekte die voorkomt bij kalveren en koeien en Paratuberculose is een besmettelijke ziekte die wordt veroorzaakt door de bacterie Mycobacterium avium subsp. Paratuberculosis. Het is een sluimerende lange termijn ziekte, waarbij het dier sterk kan vermageren. In 2018 is in Nederland het bestrijdingsprogramma “Landelijke aanpak IBR BVD” gestart. Van deze 3 ziektes zijn we al zeker 15 jaar vrij gecertificeerd.

We gebruiken diverse kruidenpreparaten van AHV tegen uierontsteking en Behçet (steeds terugkomende ontsteking) en b.v. bij melkziekte. De verschillende kruidensoorten die toegevoegd zijn in het gras/klavermengsel in het grasland helpen de koeien gezond te houden. De effecten hiervan kunnen we terugzien in het afnemende antibioticumgebruik en andere medicijnen. We werken ook met Het Triple A systeem dat door Bill Wakes omstreeks 1960 is ontwikkeld om zwakkere onderdelen van de koe maximaal te compenseren. Het is een ondersteuningssysteem bij de stierkeuze. Het fok doel is een evenwichtige, duurzame en gezondere koe. Onze kalveren worden in een hiervoor speciaal ingerichte afkalfstal geboren en na enkele dagen gaan ze naar buitenstaande iglo’s, goed voor de gezondheid en heerlijk fris in de buitenlucht, waarbij ze zijn afgeschermd tegen de felle zon en voor de koude wind, vanwege de onderkruipruimte.’’

Wild en vogelleven op onze landerijen
‘’
Op een aantal percelen ondervinden we overlast van soms wel duizenden ganzen, de grauwe gans, Canadese gans en de brandgans. Hiervoor kunnen we de vraatschade claimen bij afdeling Faunaschade. Verder zitten hier vooral veel kievieten, ook wel fazanten, patrijzen en soms ooievaars. Zoogdierwild: sinds een aantal jaren is hier de vos ook gearriveerd. Verder hazen, soms een ree en in mindere mate konijnen.’’

Onze melktap en kippen
‘’
Sinds 2016 hebben we onze eigen melktap. Nieuwvliet is heel toeristisch en al veel toeristen weten waar ze lekkere verse rauwe melk kunnen halen. Vele flesjes worden hier gevuld. Ook kippen scharrelen rond de boerderij en de eieren worden verkocht.’’

Bedreigingen en kansen
‘’De hoge grondprijzen zijn wel een bedreiging voor de landbouw. Het zet aan tot een intensief landgebruik met maximaal hoogrenderende gewassen en een opbrengstmaximalisatie door een hoge input van chemie om zo met de kostprijs te kunnen concurreren met het buitenland. Wij willen echter met een lage input zoveel mogelijk benutten wat een gezonde bodem kan bieden. We zijn ook benieuwd hoe groot de impact van de aanstaande stikstof regels gaan zijn. Ons bedrijf ligt 500 meter van het natuurgebied ‘’De Blikken’’ maar dat is geen natura 2000 gebied en als zodanig ook niet als stikstofgevoelig aangemerkt. Ik hoop dat aan bedrijven die de omgeving minder belasten ook minder generieke kostprijsverhogende eisen gesteld gaan worden aan de bedrijfsvoering en de bedrijfsuitrusting. Op termijn verwacht ik meer vraag en hogere beloning voor voedsel dat met zorg voor omgeving is geproduceerd als ook de gezondheidsvoordelen hiervan meer bekend worden.’’