Akkerbouwbedrijf Bussemaker
Aan de Coevorderstraatweg te Geesbrug ligt het akkerbouwbedrijf van Renco- en Miriam Bussemaker. Het totale bouwplan omvat 150 ha waarvan 70 ha lelies, 25 ha fabrieksaardappelen, 25 ha suikerbieten, 8.5 ha valeriaan, 2 ha miscanthus en 18 ha blauwe bessen. Het werk wordt verricht door Renco, één vaste medewerker en 3 z. z. p- ers die ook een belangrijke taak op zich nemen. Bij de boerderij staan loodsen voor opslag en verwerking en voor het machinepark. Bij het bedrijf is een ontvangstruimte en achter op het terrein is een winkel.

Historie Geesbrug
Geesbrug is een ontginningsdorp ontstaan na aanleg van de Verlengde Hoogeveense Vaart in de tweede helft van de negentiende eeuw in het veengebied van de toenmalige gemeente Oosterhesselen. Alle zes bruggen over het kanaal die in deze gemeente lagen, werden genoemd naar het dichtstbijzijnde dorp of het dorp waar de brug naartoe leidde. De meest westelijke van de zes werd genoemd naar het zanddorp Gees. De weg over de brug leidde naar Gees. Bij deze brug ontstond een buurtschap, die zich pas na de Tweede Wereldoorlog ontwikkelde tot het dorp Geesbrug. Voordien werd het aangeduid met de veldnamen Zwinderscheveen, Zwinderscheveld of Geeserveld. Geesbrug heeft door de jonge geschiedenis maar weinig oude gebouwen, op een enkele monumentale boerderij na. Het dorp is pas na de Tweede Wereldoorlog echt tot ontwikkeling gekomen door de nieuwbouwwijkjes. Iets ten westen van het dorp Geesbrug, aan de weg naar Hoogeveen en de Hoogeveense Vaart, lag het kamp Geesbrug (Nieuweroord).

Het kamp had een capaciteit van maximaal 240 arbeiders. Joodse dwangarbeiders werden onder andere ingezet voor ontginning- en landbouw werkzaamheden en de aanleg van een betonnen beschoeiing in een waterlossing naast het kanaal Coevorden-Zwinderen. De groep die zich ermee bezighield noemde zich de ‘Betonploeg’. Na de oorlog diende het kamp voor de opvang van een groep militairen, die meehielpen bij oogstwerkzaamheden, als vakantiekolonie en als onderkomen voor dienstweigeraars. De laatste bewoners waren Molukkers.

Geschiedenis boerderij
Renco: ‘’Mijn grootvader is hier omstreeks 1942 begonnen met een nieuwe boerderij. Bij het bedrijf behoorde toen 17 ha grond die in de jaren dertig was ontgonnen. Het was een gemengd bedrijf met koeien en varkens. Mijn vader kwam in 1965 in de maatschap en heeft het begin jaren zeventig overgenomen. Hij hield niet van de veehouderij en heeft zich helemaal gericht op de akkerbouw. In de eerste periode bestond dat vnl uit erwten, bonen, spinazie, boerenkool en zetmeelaardappelen. Geleidelijk aan ging het over naar een groter aandeel Avebe aardappelen en suikerbieten. Vanaf 1992 ook de teelt van 2 ha olifantsgras voor het bedrijf Drent Agro Miscanthus. Die oogsten we ook nu nog ieder jaar. Ik ben in 1997 in de maatschap gekomen en in het jaar van de start van de blauwe bessen in 2007 heb ik het bedrijf in zijn geheel overgenomen.

Onze lelieteelt
We telen al tientallen jaren lelies. Over de lelies bestaat er m.i. een groot misverstand, er bestaan geen gewasbeschermingsmiddelen voor de bollenteelt, laat staan voor de lelieteelt. Alle middelen die we gebruiken worden ontwikkeld voor de grotere teelten zoals aardappelen, groenten, fruit en suikerbieten. De middelen die wij gebruiken zijn dus goedgekeurd voor het telen van voedsel. Het enige verschil is dat bij de lelies het seizoen wat eerder begint en wat later eindigt. Lelies spuiten we ongeveer eens per week. Als voorbeeld: uien worden 20 keer gespoten, soms wel twee keer per week. Als de teelt niet meer kan moeten we omzien naar wat anders.

Start teelt blauwe bessen
In 2006 kwam ik in contact met The Greenery die op zoek was naar akkerbouwers en ik zocht een verbreding van de akkerbouw. Ik kwam daarbij in contact met twee andere akkerbouwers die eveneens op zoek waren naar een nieuw gewas voor een beter verdienmodel. In het begin waren er meer geïnteresseerden, maar uiteindelijk bleven we met ons drieën over. Binnen een redelijk korte tijd hebben we de Coöperatieve Blauwe Bes Drenthe opgericht. We zijn begonnen met 42 ha en inmiddels hebben we gezamenlijk 50 ha. We hebben elk onze eigen percelen met blauwe bessen. Meer of minder opbrengst ervan valt ons persoonlijk ten deel. De grond moet niet te kalkrijk zijn, een ph van 4.5-5 is wenselijk.

Doel Coöperatieve Blauwe Bes Drenthe
We hebben een aantal belangrijke gezamenlijke doelen zoals: het delen van de kennis over de teelttechniek, uitproberen van rassen, het gezamenlijke gebruik van de machines. De oogstmachines gebruiken we om de beurt zodat ze zo optimaal mogelijk benut worden.  Verder de gezamenlijke promotie van onze blauwe bes in de regio en ver daarbuiten en de afzet geeft ons de mogelijkheid krachten te bundelen.

Het snoeien
Na de oogst, nu zojuist voorbij, doen we mechanische vorm snoei zodat de rijen met bessenstruiken er mooi kant bij liggen. Vervolgens wordt snoeimateriaal dat tussen de rijen komt te liggen gefreesd of geklepeld zodat het een bijdrage levert aan het organische stofgehalte. De winterperiode, december tot maart wordt gebruikt voor de precisie snoei, dat is echt vakwerk, dat moet je zien en aanvoelen. Voor de beeldvorming, 3000 struiken per ha en dat op 18 ha. Met 8 man halen we een snoeicapaciteit van 1 ha per dag. Ook dit snoeimateriaal wordt gefreesd.

Druppelvoeding en nachtvorst beregening
De benodigde mineralen en sporenelementen voor een goede groei, worden toegediend middels druppelbemesting. Hiervoor wordt schoon slootwater gebruikt, grondwater gaat niet, dat bevat ijzer en zorgt voor verstopte nippels. Langs de rijen ligt een kilometerslang netwerk van leidingen waarbij per struik de juiste hoeveelheid voeding wordt toegediend. De druppelvoeding duurt van april tot september, per struik gemiddeld 1.5 liter per dag. Tijdens bloesemperiode is er voor de blauwe bes, de bijzonder kwetsbare periode voor nachtvorstschade. Uit bevroren bloesem komen geen vruchten voort. Om dit te voorkomen is eveneens een uitgebreid netwerk van leidingen aangelegd om bij mogelijke nachtvorst te kunnen beregenen. De kou trekt dan in de druppels en spaart daarmee de bloesem. Gemiddeld 10 keer per seizoen, meestal vanaf 12 uur in de nacht wordt de beregening aangezet. Het is dan erg belangrijk het functioneren ervan goed te controleren. Een lastige bijkomstigheid is dat de struiken na de besproeiing gevoeliger zijn voor schimmels.

Bijen en hommels
Om de bestuiving te stimuleren worden er verdeeld over de percelen 50 kasten met bijen geplaatst door verschillende imkers. Afhankelijk van de weersomstandigheden levert dit imkers soms veel potjes honing en soms zo weinig dat ze suiker moeten bijvoeren. Daarnaast schaffen wij jaarlijks ook nog eens 50 kasten met hommels aan. Natuurlijk zijn er ook nog de wilde bijen.

Oogstwerkzaamheden en rassen

Om de oogst zoveel mogelijk te spreiden gedurende de zomerperiode en om de klant zo lang mogelijk van verse bessen te kunnen voorzien hebben we verschillende rassen. Als vroeg ras is er Duke, als middelvroeg ras, Draper, als midden/laat ras Liberty en als hekkensluiter is er het ras Aurora. Het ras Liberty is minder geschikt om machinaal te oogsten, die struiken gaan we rooien en vervangen door het ras Valor. Zodoende duurt de oogstperiode van begin juli rot half/eind september. In die periode heeft de bessenpluk jarenlang met de hand plaatsgevonden.

Het was een hele uitdaging om het te regelen met zoveel handjes. Er moet gezegd worden het plukken is altijd met grote toewijding gedaan maar met de machine is de organisatie van de pluk gemakkelijker te organiseren. Sinds vorig jaar zijn we dan ook overgestapt op het machinaal oogsten van de blauwe bes. Hiertoe hebben we als coöperatie 2 oogstmachines aangeschaft. Deze machines gaan de percelen 3 keer bij langs.

Teelt van Valeriaan
Dit jaar telen we voor het eerst valeriaan. Het is een kruidachtige plant en uit de pruikachtige wortels wordt een mooi extract verkregen. De literatuur leert ons dat Valeriaan gezondheidsvoordelen biedt. Het bevordert: een natuurlijke, gezonde nachtrust en helpt bij het in slaap vallen. Het ondersteunt de geestelijke balans bij stresssituaties, ondersteunt het hart en soepele bloedvaten en draagt bij aan het behoud van een goede bloeddruk. Het lijkt goed in ons bouwplan in te passen. De valeriaan is winterhard, bij dooiweer, geen vorst in de grond en bij droog weer is ze de hele winter te oogsten. Het is een stabiel gewas, relatief weinig ziektegevoelig, de opbrengst dit eerste jaar lijkt volgens de teeltbegeleider goed te noemen. De oogst kan plaatsvinden met een aangepaste bietenrooier en/of lelierooimachine.

Winkel en toekomstplannen
Miriam volgde de opleiding tot distillateur in 2021. De komende winter gaan we beginnen met het distilleren van de blauwe bessen. Door maceratie en door fermentatie (vergisten) maken we een blauwe bes likeur en de suikers die omgezet worden in alcohol, leveren een fruitige blauwe bessen eau de vie. Hieruit volgen vast fijne proeverijen op het bedrijf.  Onze winkel achterop het erf is elke zaterdag geopend van 10u- 12 u. Ook is er een webshop van Blauwe Bes Drenthe.